Қазақстанда келесі жылы ең төменгі жалақыны өзгерту жоспарда жоқ. Ал басқа әлеуметтік төлемдер аздап өседі.
Осылайша, ең төменгі жалақы өзгеріссіз қалады және 85 мың теңгені құрайды, ең төменгі мемлекеттік базалық зейнетақы 32 360 теңгеге дейін өседі, оған қоса ағымдағы көрсеткіштен 4 мыңға жуық артық болады. Ең төменгі зейнетақы 5 мың теңгеге өседі. Айлық көрсеткіш 3932 теңгені құрайды. Әлеуметтік төлемдерді есептеуге арналған күнкөріс шығындары 3 мыңға артып, 46 228 теңгені құрайды.
Ең төменгі жалақы өзгермейтіндіктен, бұл мемлекеттік әлеуметтік және әл-ауқат бағдарламаларына жүктемені арттыруы мүмкін — көбірек адамдарға қолдау қажет болады. Бір ай бұрын ғана олардың саны 10 мыңға да жетпейтін болса, қазір елімізде 403 мың адам атаулы әлеуметтік көмек алуда. АӘК тағайындау кезінде көптеген факторлар ескерілетін болады: отбасы мүшелерінің саны, жылжымайтын мүліктің болуы және т.б. Сонымен қатар, декреттік демалыстағы әйел болмаса, отбасы мүшесі жұмыс істеуі керек.
«Егер адамның тәжірибесі болса, біз оның тәжірибесіне қарай мамандық таңдаймыз. Егер жоқ болса, біз сізді курстарға жібере аламыз, осылайша талапкер мансапқа ие болады. Бірақ кейбір адамдар жалақысы жоғары жұмысқа орналасуға ұмтылмай, жәрдемақы алу үшін ең төменгі жалақымен жұмыс табуға тырысады», – дейді актриса Әйгерім Нұрбекова. Мансап орталығының жетекшісі.
Ағымдағы жылы АӘК төлемдеріне 54 млрд теңгеден астам қаржы бөлінді. Бұл қомақты қаржы, бірақ жеке отбасыларды алып қарасаңыз, онша көп емес», — дейді Әйелдер мәселелері және демографиялық және отбасылық саясат жөніндегі ұлттық кеңестің мүшесі Гүлнәр Умарова. Әсіресе, көп балалы әйелдер алатынын ескерсек.
Гүлнәр Умарова, Әйелдер мәселелері жөніндегі ұлттық кеңестің мүшесі: «Негізі, әрбір отбасы, әр бала үшін бұл – күнкөріс деңгейі. Түрмеде ұстауға балалардан гөрі көбірек ақша бөлінеді. Көп балалы аналар болғандықтан, олар бір жағынан тәрбиеші. Біз оларды оқытып, тәрбиешілермен теңестіріп, оларға ең төменгі жалақы төлеуіміз керек».
Ал бұл шығынды тек азаматтарды жалақысы жоғары жұмысқа тарту арқылы ғана азайтуға болады.
«Мемлекеттік бюджет шығыстарының 20 пайызын әлеуметтік төлемдер құрайды, ал денсаулық пен білім саласын қоссаңыз – біздің бюджеттің жартысы – бұл мемлекет төлеуге міндетті нәрселер, оқшаулаусыз оңтайландыру мүмкін емес», – дейді экономист Жәнібек. Айғазин.
Сондықтан болар, ақшаны үнемдеу үшін елімізде ең төменгі жалақыны көтеру жоспарда жоқ. Сонымен қатар, өнімдер, тауарлар мен қызметтер өткен жылы айтарлықтай қымбаттады. Ең төменгі жалақы алатындар үшін бұл жалақыны сол күйінде қалдыру шешімі қаржылық жағдайдың нашарлауына әкелуі мүмкін. Сонымен қатар, негізгі тауарлар мен қызметтердің бағасы өсе береді.