Жыл басынан бері республикалық бюджеттен 3 триллион 118,2 миллиард теңге зейнетақы төлемдері төленді, оның 982,2 миллиард теңгесі базалық зейнетақыны төлеуге, 2 триллион 136 миллиард теңгесі ынтымақты зейнетақыға бағытталды. .
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің халық саны туралы есебіне сәйкес, 2024 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша зейнеткерлердің саны 2 млн 421 мың адамды құрайды.
2024 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша жалпы зейнетақының орташа мөлшері 131 730 теңгені құрады, оның ішінде жалпы зейнетақы мөлшері – 89 122 теңге, базалық зейнетақы – 42 608 теңге.
Еске салайық, 2018 жылдың 1 шілдесінен бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі әрбір алушыға зейнетақы жүйесіне қатысу мерзімін ескере отырып тағайындалады.
Бұл ретте зейнетақы жүйесіне қатысу кезеңіне 1998 жылғы 1 қаңтардан бастап ынтымақтастығы жүйесінде әзірленген еңбек өтілі, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналары (бұдан әрі – МЗЖ) енгізілген кезең кіреді.
Демек, егер зейнетақы жүйесіне қатысу мерзімі 10 жыл және одан аз болса және бұл жүйесіз базалық зейнетақы мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейінің 65 пайызын құраса, онда 10 жылдан асатын әрбір жыл үшін оның ауқымы 2 пайызға артады.
Мысалы, 20 жыл қатысумен базалық зейнетақы күнкөріс шығындарының 85 пайызына тең болады. 30 жыл немесе одан да көп жұмыс тәжірибесі бар болса, ол ең жоғары деңгейде белгіленеді — өмір сүру шығындарының 105%.
Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына бір айда бірнеше рет БЗЖ аударылса, жинақтаушы жүйеге қатысу уақыты бір айды құрайды.
Демек, міндетті зейнетақы жарналары неғұрлым жиі және толық болса, зейнеткерлік жасқа жеткенде базалық зейнетақы төлемінің мөлшері соғұрлым көп болады.
Керісінше, қарт адамдарға төленетін зейнетақы төлемдерінің мөлшері 1998 жылғы 1 қаңтарға дейінгі еңбек өтіліне (кемінде 6 ай қажет) және зейнеткерлікке шыққанға дейінгі кезеңде алынған орташа айлық табысқа байланысты болады.